PROCEDURA „Niebieskie Karty”
Podejmowanie interwencji w środowisku odbywa się na podstawie procedury „Niebieskie Karty” i nie wymaga zgody osoby doznającej przemocy domowej ani osoby stosującej przemoc domową.
• Procedurę wszczyna się poprzez wypełnienie formularza „Niebieska Karta – A” przez przedstawiciela jednej z w/w instytucji, który w toku prowadzonych czynności służbowych lub zawodowych, powziął informację o podejrzeniu stosowania przemocy domowej albo w wyniku zgłoszenia dokonanego przez członka rodziny lub przez osobę będącą świadkiem przemocy domowej.
Wypełnienie formularza powinno nastąpić:
• w obecności osoby, co do której istnieje podejrzenie, że doznaje przemocy domowej;
• w przypadku braku takiej możliwości (z uwagi na nieobecność tej osoby, stan jej zdrowia lub ze względu na zagrożenie jej życia lub zdrowia), wypełnienie formularza następuje niezwłocznie po nawiązaniu bezpośredniego kontaktu z tą osobą lub po ustaniu przyczyny uniemożliwiającej jego wypełnienie,
• w przypadku, gdy nawiązanie kontaktu z tą osobą jest niewykonalne, wówczas wypełnienie przedmiotowego formularza następuje bez udziału tej osoby.
Procedurę „Niebieskie Karty” może wszcząć:
1. Pracownik socjalny jednostki organizacyjnej pomocy społecznej w miejscu pobytu osoby, co do której istnieje podejrzenie, że doznaje przemocy domowej lub podczas rozmowy w jednostce organizacyjnej pomocy społecznej,
2. Przedstawiciel Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych podczas rozmowy w siedzibie gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych,
3. Funkcjonariusz Policji w tracie przeprowadzania interwencji domowej lub podczas rozmowy w siedzibie jednostki Policji,
4. Nauczyciel podczas rozmowy w placówce oświatowej lub w miejscu pobytu osoby doznającej przemocy domowej.
5. Osoba wykonująca zawód medyczny, w tym lekarz, pielęgniarka, położna lub ratownik medyczny w sytuacji: zgłoszenia się pacjenta, co do którego istnieje podejrzenie, że jest dotknięty przemocą domową do izby przyjęć, szpitalnego oddziału ratunkowego, oddziału pomocy doraźnej lub innej placówki opieki zdrowotnej udzielającej pomocy medycznej stacjonarnie; interwencji zespołów ratownictwa medycznego u pacjenta, co do którego istnieje podejrzenie, że doznaje przemocy domowej, także w przypadku stwierdzenia zaniedbań w zakresie funkcji rodzicielskich lub opiekuńczych w miejscu realizowania wezwania, specjalistycznego zaopatrzenia lub hospitalizacji pacjenta, co do którego istnieje podejrzenie, że doznaje przemocy domowej.
6. Żołnierz Żandarmerii Wojskowej
7. Pracownik socjalny specjalistycznego ośrodka wsparcia dla osób doznających przemocy domowej.
8. Asystent rodziny.
9. Pedagog, psycholog lub terapeuta, będący przedstawicielem podmiotów, o których mowa w art. 9a ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej.
Kolejnym krokiem jest przekazanie formularza „Niebieska Karta – B”, zawierającego pouczenie dla osób doznających przemocy domowej oraz poinformowanie o rodzajach pomocy i instytucjach, w których osoba doznająca przemocy może ją uzyskać.
Formularz „Niebieska Karta – A” przekazuje się niezwłocznie do Gminnego Zespołu Interdyscyplinarnego ds. Przeciwdziałania Przemocy Domowej, nie później jednak niż w terminie 5 dni roboczych od wszczęcia procedury. Kopia formularza „Niebieska Karta – A” pozostaje u wszczynającego procedurę.
Zespół Interdyscyplinarny niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu 3 dni od dnia otrzymania formularza „Niebieska Karta – A” powołuje grupę diagnostyczno-pomocową. Jeżeli, osoba stosująca przemoc domową posiada broń palną, o wszczęciu procedury „Niebieskie Karty” niezwłocznie powiadamia się komórkę organizacyjną Komendy Wojewódzkiej Policji albo Komendy Stołecznej Policji, właściwą w sprawach wydania pozwolenia na broń.
DZIECKO W PROCEDURZE „NIEBIESKIE KARTY”
1. W przypadku podejrzenia stosowania przemocy domowej wobec dziecka, czynności podejmowane i realizowane w ramach procedury, zwane dalej „działaniami” przeprowadza się w obecności rodzica, opiekuna prawnego lub faktycznego, a formularz „Niebieska Karta – B” przekazuje się rodzicowi, opiekunowi prawnemu lub faktycznemu albo osobie, która zgłosiła podejrzenie stosowania przemocy w rodzinie, z zastrzeżeniem, że nie może nią być osoba, wobec której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc domową.
2. Jeżeli osobami, wobec których istnieje podejrzenie, że stosują przemoc domową wobec dziecka, są rodzice, opiekunowie prawni lub faktyczni, działania z udziałem dziecka przeprowadza się w obecności pełnoletniej osoby najbliższej w rozumieniu art. 115 § 11 k.k. (w stosunku do dzieci dotyczy to drugiego rodzica, dziadków i pełnoletniego rodzeństwa). 3. Działania z udziałem dziecka, powinny być prowadzone w miarę możliwości w obecności psychologa.
Małoletni, będący świadkiem przemocy domowej traktowany jest jako osoba doznająca przemocy domowej.
Małoletnie dziecko można przesłuchać tylko wówczas, gdy jego zeznania mogą mieć istotne znaczenie dla sprawy, w szczególności, gdy jest jedynym świadkiem zdarzenia i brak jest innych dowodów. Przesłuchanie małoletniego może odbyć się wyłącznie w odpowiednio przystosowanych pomieszczeniach, o których mowa w przepisach Kodeksu postępowania karnego. W razie zagrożenia życia lub zdrowia dziecka, w związku z przemocą domową, pracownik socjalny zapewnia dziecku ochronę przez umieszczenie go u innej niezamieszkującej wspólnie osoby najbliższej, dającej gwarancję zapewnienia dziecku bezpieczeństwa i należytej opieki, w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka lub instytucjonalnej pieczy zastępczej. O fakcie tym pracownik socjalny niezwłocznie powiadamia sąd opiekuńczy.
ZAKOŃCZENIE PROCEDURY
Zakończenie procedury „Niebieskie Karty” następuje w sytuacji:
• ustania przemocy domowej i uzasadnionego przypuszczenia o zaprzestaniu dalszego stosowania przemocy domowej;
• rozstrzygnięcia o braku zasadności podejmowania działań.
Wobec osób, uczestniczących w procedurze „Niebieskie Karty” przez grupę diagnostyczno-pomocową są prowadzone działania monitorujące przez okres 9 miesięcy po zakończeniu procedury „Niebieskie Karty” polegające w szczególności na analizie i ocenie sytuacji osób, wobec których procedura była prowadzona.