Starachowice intensywnie przygotowują się do obchodów 400-lecia wydania przywileju lokacyjnego dla Wierzbnika. Przywilej rozpoczynający symbolicznie historię tych dwóch ośrodków został wydany przez króla Zygmunta III Wazę w dniu 16 stycznia 1624 roku. 11 lat później lokację, czyli osadzenie miasta potwierdził Władysław IV. Tak właśnie rozpoczyna się historia Starachowic i Wierzbnika, których wspólne i nierozerwalne dzieje nadały tożsamość grodu nad Kamienną.

2023 rok będzie dla wszystkich starachowiczan rokiem szczególnym. We wrześniu przyszłego roku rozpoczynamy 12-miesięczną celebrację przywileju lokacyjnego wydanego w 1624 roku. Do września 2024 roku będziemy przypominać Państwu historię naszego miasta i świętować 400-lecie tego niezwykłego faktu historycznego. Wydanie przywileju lokacyjnego to wydarzenie historyczne, które było jednym z pierwszych impulsów do powstania Starachowic. Pamiętamy o tym wydarzeniu i wspólnym świętowaniem ocalimy je od zapomnienia.

Spotkanie informacyjne

Władze miasta do współpracy przy wydarzeniach zapraszają miejskie instytucje, organizacje pozarządowe, miłośników historii, a także wszystkich mieszkańców. Już w czwartek odbędzie się pierwsze spotkanie, na którym zostaną zaprezentowane informacje o zbliżającej się rocznicy. Organizatorzy „odsłonią” wówczas pierwsze pomysły na uczczenie tego święta.

Spotkanie odbędzie się w dniu 26 maja (czwartek) w Sali Konferencyjnej „Olimpia”. Początek spotkania zaplanowano na godzinę 12.00. Do aktywnego udziału w spotkaniu zapraszamy wszystkich mieszkańców.

- Mamy już całą listę pomysłów na uczczenie 400-letniej historii naszej małej ojczyzny. W czwartek zaprezentujemy nasze urodzinowe pomysły. Liczymy jednak na głosy i opinie naszych mieszkańców. Wszak taka uroczystość to święto wszystkich mieszkańców i powinniśmy tę rocznicę obchodzić godnie i niezwykle – zapowiadają organizatorzy spotkania.

Wydarzenia kulturalne i sportowe, przedsięwzięcia społeczne i inicjatywy promujące bogatą historię naszej małej ojczyzny wypełnią kolejne miesiące miejskiego kalendarza. Od września 2023 roku do września 2024 kalendarz miejskich imprez wypełnią wydarzenia promujące 400-lecie wydania przywileju lokacyjnego Wierzbnika, którego dzieje są nierozerwalnie połączone ze Starachowicami.

- Chcemy propagować i rozpowszechniać wiedzę o dziedzictwie kulturowym naszego miasta. 400. rocznica wydania przywileju lokacyjnego dla Wierzbnika jest doskonałą okazją do przypomnienia dokonań naszych przodków. Przed nami cały rok wydarzeń, które pozwolą wszystkim mieszkańcom Starachowic odbyć interesującą podróż do przeszłości Wierzbnika i jego mieszkańców. Wydanie przywileju lokacyjnego, potwierdzenie lokacji i wreszcie połączenie Wierzbnika ze Starachowicami to wydarzenia, które wpłynęły na rozwój naszego miasta. Od chwili połączenia Wierzbnik stał się praktycznie pod każdym względem inny niż niż kiedyś. Z typowo rolniczego ośrodka przeobraził się w ośrodek przemysłowo-handlowy. Kolejnych etapów rozwoju miasta nie byłoby jednak bez postawienia tych pierwszych kroków – podkreślają organizatorzy jubileuszu lokacyjnego.

- Już 26 maja podczas spotkania w Sali Olimpia Urzędu Miejskiego oficjalnie poinformujemy Państwa o pomysłach na uczczenie tego jubileuszu. Do współpracy przy licznych wydarzeniach zapraszamy oczywiście wszystkich starachowiczan. To ważne wydarzenie. Przed nami rok wielkiego świętowania – dodają.

400 lat historii

Starachowice są miastem, które liczy sobie blisko 400 lat. Od chwili lokacji przez kilka stuleci nosiło nazwę Wierzbnik, jednakże po wchłonięciu w XX w. osady fabrycznej Starachowice – przejęło jego nazwę.

- Wierzbnik założył na gruntach wykupionych od pewnej wdowy ksiądz Bogusław Radoszewski, opat benedyktynów ze Świętego Krzyża. Przywilej lokacyjny został wydany przez króla Zygmunta III Wazę 16 stycznia 1624 roku. Lokację, czyli osadzenie miasta potwierdził 11 lat później Władysław IV – tak rozpoczyna się historia Wierzbnika i Starachowic.

- Nasza historia rozpoczęła się w 1624 roku. Król Zygmunt III Waza nadał wówczas Wierzbnikowi akt lokacyjny na prawie magdeburskim oraz cotygodniowe targi i trzy jarmarki rocznie. Niestety, miasto rozwijało się bardzo powoli, długo przypominając raczej dużą wieś. Z tego powodu, na mocy ukazu carskiego w 1870 roku Wierzbnik pozbawiony został praw miejskich. Przyspieszenie rozwoju Wierzbnika związane jest z rozwojem przemysłu górniczo-hutniczego pobliskich Starachowic, dla których miasto stworzyło zaplecze handlowo-usługowe. Okupacyjne władze austriackie w 1916 roku przywróciły Wierzbnikowi prawa miejskie, a po odzyskaniu przez Polskę niepodległości rozpoczęła się odbudowa miasta. Na rozwój Wierzbnika wpłynęły wówczas przede wszystkim dwa czynniki: sąsiedztwo wielkich zakładów zbrojeniowych i przeniesienie z Iłży do Wierzbnika siedziby powiatu iłżeckiego. Rozbudowa Wierzbnika i jeszcze szybszy rozwój Starachowic wpłynęły na decyzję władz rządowych o połączeniu ich w jeden organizm miejski. Obecnie Wierzbnik jest najstarszą częścią Starachowic, która z każdym rokiem pięknieje. Jeszcze do niedawna ta część Starachowic ożywała tylko w dni targowe. Tymczasem w ostatnich latach w Wierzbniku nastąpił szereg zmian – czytamy w publikacji książkowej „Wierzbnik-Starachowice. 390 lat miasta nad Kamienną”, wydanej przez Towarzystwo Przyjaciół Starachowic.

Rozpoczynamy we wrześniu

Historia Starachowic i Wierzbnika to nierozerwalne dzieje, które nadały tożsamość naszemu miastu. O naszych korzeniach, a przede wszystkim o ważnych historycznych faktach pamiętają władze Starachowic, które już przygotowują się do obchodów 400-lecia wydania przywileju lokacyjnego.

Z tej okazji na terenie miasta ma odbyć się wiele imprez kulturalnych, spotkań historycznych, wydarzeń sportowych czy zainicjowane zostaną liczne przedsięwzięcia na pamiątkę tej niezwykłej rocznicy. Każdy ma znaleźć coś dla siebie, aby w oryginalny sposób uczcić 400-letnią historię przywileju lokacyjnego. Oficjalna inauguracja tych wydarzeń nastąpi we wrześniu 2023 roku. Zakończenie zaplanowano na wrzesień 2024 roku.

fot. Towarzystwo Przyjaciół Starachowic